Niektóre problemy w ochronie warzyw w sezonie 2024
Katarzyna Gładka-Kubiak (Bayer) wracając do sytuacji jaką obserwowała na bieżąco w Bedlnie, w Warzywniczym Centrum Doradztwa Technicznego, stwierdziła, że mijający sezon był dość trudny i zupełnie inny pod względem wegetacji w porównaniu do poprzednich lat. Terminy pojawiania się szkodników i chorób również uległy zmianie. Ten temat był poruszany podczas Forum Doradców Warzywniczych w Warszawie 10 grudnia br.
![Katarzyna Gładka-Kubiak z firmy Bayer omówiła najważniejsze problemy w ochronie warzyw w sezonie 2024 r. (fot. D. Łabanowska-Bury)](https://hortinet.pl/wp-content/uploads/2024/12/k-gladka_IMG_2729.jpg)
Szybszy początek sezonu
Miniony już sezon był wyjątkowy pod względem wczesności. Szybsza wegetacja wywołała też przyspieszenie rozwoju nie tylko roślin, ale także bytujących na nich szkodników i pojawiających się na zielonej tkance patogenów – sprawców chorób. – Średnie dobowe temperatury rosły, a dane z ostatnich trzech sezonów wskazują, że dopiero pod koniec sezonu, od około sierpnia, były podobne wartości. Początek maja był suchy, a opady na poziomie 2-3 mm wystąpiły dopiero w drugiej jego połowie, co zapewniło więcej wody dla warzyw. W czerwcu występował dobry rozkład opadów, jednak w lipcu całkowite opady spadły w ciągu pięciu dni, głównie w wyniku burz – przekazała K. Gładka-Kubiak.
W uprawie cebuli na poletkach Warzywniczego Centrum Doradztwa Technicznego konieczne było znaczne przyspieszenie wysiewu nasion – siew odbył się 4 kwietnia (w 2023 roku – 13.04). Wschody cebuli miały miejsce 29 kwietnia (w 2023 było to 7 maja), a faza 50% załamanego szczypioru w 2024 roku znacznie przyspieszyła – o prawie miesiąc w porównaniu do 2023 roku. Różnice dotyczyły także nalotu szkodników – pierwszy nalot wciornastka wystąpił 7 czerwca, podczas gdy rok wcześniej miało to miejsce dopiero 23 czerwca – informowała prelegentka.
W tym roku największym problemem w uprawie marchwi był mączniak prawdziwy. Mączniak jest chorobą powodującą obniżenie plonu marchwi na skutek ograniczenia powierzchni asymilacyjnej zielonych części roślin i stymulacji zwiększonej utraty wody, którą roślina traci przez uszkodzenia powodowane przez grzyb na powierzchni skórki. – Mączniak prawdziwy w uprawie marchwi w Bedlnie pojawił się w tym sezonie wcześniej niż zazwyczaj. Bardzo trudno było sobie z tą chorobą poradzić. Zabiegi co 14 dni okazały się nieskuteczne, a ze względu na silną presję konieczne było ich częstsze wykonywanie – przekazała specjalistka.
– Jeden z groźniejszych szkodników marchwi – bawełnica nie pojawia się na poletkach Warzywniczego Centrum Doradztwa Technicznego co roku, ale w tym roku była zwalczana w Bedlnie – podsumowała trudności prelegentka. Bawełnica topolowo-marchwiowa jest gatunkiem mszycy dwudomnej. Pokolenie wiosenne występuje na topoli – na liściach pojawiają się charakterystyczne galasy (narośla). W czerwcu pojawiają się formy uskrzydlone, które przelatują na marchew. Mszyce są jasnozielone i pokryte białą watowatą woskowiną. Jesienią uskrzydlone pokolenie powraca na topole i tam składa jaja.
Mączlik warzywny pod kontrolą
Mączlik warzywny (Aleyrodes proletella) jest gatunkiem dość łatwym do rozpoznania. Osobniki dorosłe mają długość od 1,5 do 2 mm, po wylęgnięciu pokrywają się woskowym nalotem, który nadaje im białą barwę. Cechą diagnostyczną jest obecność dwóch ciemnych plamek pośrodku i na końcu każdego skrzydła. Charakterystyczny dla tego gatunku jest też sposób składania jaj – jasne, owalne jaja są składane na dolnej stronie liści w okręgach lub w półokręgach. Mączlik warzywny stanowi zagrożenie upraw warzywnych od kilku lat, w zależności od regionu jego presja może być mniejsza lub większa. Najczęściej występuje na kapuście brukselskiej, włoskiej, brokułach, kalafiorach i jarmużu, ale atakuje też uprawy kapusty głowiastej oraz warzyw liściowych.
![Mączlik warzywny na kapuście (fot. AW)](https://hortinet.pl/wp-content/uploads/2024/11/20240908_125814-scaled-e1731263028334-1275x956.jpg)
Doświadczenia prowadzone w tym sezonie pokazały, że Sivanto w drugim zabiegu pozwoliło zredukować liczbę dorosłych osobników mączlika warzywnego. Velum Prime stosowano w walce z nicieniami, mątwikiem ziemniaczanym, osiągając skuteczność zabiegu na poziomie 40% po pierwszym zastosowaniu, a pod koniec sezonu skuteczność wyniosła 74% w odniesieniu do jaj. Podwojenie dawki nie przyniosło żadnych efektów, dlatego zaleca się pozostanie przy dawce 0,625.
Zwalczyć alternariozę ziemniaka
Alternarioza ziemniaka to zespół chorób grzybowych, obejmujący suchą i brunatną plamistość liści, wywoływanych przez grzyby z rodzaju Alternaria, takie jak A. alternata i A. solani. Choroba ta występuje niemal każdego roku i może stanowić poważne zagrożenie dla upraw. – Badania prowadzone dotychczas nad zwalczaniem alternariozy ziemniaka na poletkach Warzywniczego Centrum Doradztwa Technicznego wykazały, że stosowanie środka Propulse przynosi dobre rezultaty w ograniczaniu tej choroby. Dodatkowo, Propulse skutecznie redukuje również występowanie szarej pleśni – przekazała K. Gładka-Kubiak.