Integrowana ochrona roślin (IOR, z ang. IPM, czyli Integrated Pest Managment) i integrowana produkcja roślin (IP) to dwa różne systemy, które często są mylone. Oto główne różnice między nimi:

Integrowana Ochrona Roślin (IOR)

  1. Obowiązkowość: IOR jest obowiązkowym systemem ochrony roślin, wprowadzonym w Unii Europejskiej od 1 stycznia 2014 roku.
  2. Zakres: Dotyczy wyłącznie ochrony roślin przed szkodnikami i chorobami, z minimalnym użyciem środków ochrony roślin (ŚOR).
  3. Certyfikacja: Nie wymaga certyfikacji, a rolnicy muszą jedynie przestrzegać określonych zasad.
  4. Znaki: Stosujący IOR nie mogą używać specjalnych znaków lub logo.

Integrowana Produkcja Roślin (IPR)

  1. Dobrowolność: IPR jest dobrowolnym systemem, który rolnicy mogą wybierać, aby zwiększyć jakość swoich produktów.
  2. Zakres: Obejmuje całą produkcję roślin, w tym nawożenie, uprawę, ochronę roślin, a także zrównoważone zarządzanie glebą i środowiskiem.
  3. Certyfikacja: Wymaga certyfikacji, a rolnicy muszą spełniać określone kryteria i podlegają regularnym kontroli.
  4. Znaki: Możliwość używania specjalnych znaków lub logo, które informują o przestrzeganiu zasad IPR.

Ile można zyskać?

Ekoschemat Integrowana Produkcja Roślin także zostanie poddany zmianom wobec poprzednich lat. Resort rolnictwa zaproponował zmiany, które mają być dopiero zaakceptowane przez Komisję Europejską. Główna zmiana dotyczy różnic w stawkach dla rolników, w zależności od upraw – rolniczych, sadowniczych czy jagodowych. Do tej pory w ramach ekoschematu Integrowana produkcja roślin obowiązywała jednolita stawka ryczałtowa, identyczna dla wszystkich grup upraw – 292,13 EUR/ha. Od 2025 roku ma zostać wprowadzonych jeszcze kilka zmian w dopłatach dla rolników realizujących integrowaną produkcję. Oto najważniejsze informacje:

  1. Materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany: Płatności dla zakupu materiału siewnego elitarnego lub kwalifikowanego. Warunkiem jest zastosowanie go na co najmniej 25% powierzchni gruntów ornych.
  2. Biologiczna ochrona upraw: Dodatkowe dopłaty do stosowania nawozowych produktów mikrobiologicznych. Stawka wynosi 22,47 euro/ha.
  3. Zmiany w stawkach: Integrowana Produkcja Roślin: Stawki zróżnicowane w zależności od uprawy. Na przykład dla upraw sadowniczych wynosi 342,70 euro/ha, dla jagodowych 309,21 euro/ha, a dla rolniczych 146,07 euro/ha.
  4. Ograniczenia powierzchni: Maksymalna powierzchnia, na którą można ubiegać się o dopłaty wynosi 300 ha dla ekoschematów obszarowych.
  5. Mechanizm warunkowości społecznej: Wysokość wsparcia zależy od przestrzegania wybranych krajowych przepisów z zakresu prawa pracy oraz zasad BHP

Co jest wymagane, aby się zakwalifikować do dopłat na Integrowaną Produkcję?

Aby zakwalifikować się do dopłat związanych z Integrowaną Produkcją w 2025 roku, rolnicy muszą spełnić kilka wymagań:

  1. Zastosowanie ekoschematów: Muszą zastosować określone ekoschematy, takie jak biologiczna ochrona upraw, materiał siewny elitarny lub kwalifikowany, oraz inne wymagane przez program ekoschematy.
  2. Przestrzeganie norm GAEC: Rolnicy muszą przestrzegać nowej normy GAEC 2, która dotyczy ochrony terenów podmokłych i torfowisk. To obejmuje zakaz budowy nowych rowów i instalacji drenujących, orania oraz wydobywania torfu na wyznaczonych obszarach.
  3. Mechanizm warunkowości społecznej: Wysokość wsparcia zależy od przestrzegania wybranych krajowych przepisów prawa pracy oraz zasad BHP.
  4. Ograniczenia powierzchni: Maksymalna powierzchnia, na którą można ubiegać się o dopłaty wynosi 300 ha dla ekoschematów obszarowych.
  5. Monitoring i dokumentacja: Konieczne jest prowadzenie monitoringu i dokumentacji zastosowanych praktyk oraz spełnienia wymagań programu.

Gdzie znaleźć informacje o Integrowanej Produkcji warzyw?

Informacje o Integrowanej Produkcji warzyw można znaleźć na kilku stronach internetowych. Na stronie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi znajdują się szczegółowe informacje na temat zasad, wymagań oraz korzyści związanych z Integrowaną Produkcją Roślin. Dodatkowo można tam znaleźć zbiór metodyk obejmujących Integrowaną Produkcję Roślin oraz Ekologiczną Uprawę Roślin Warzywniczych. Strona Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa zawiera metodyki oraz wykaz podmiotów certyfikujących Integrowaną Produkcję Roślin.

Kto certyfikuje Integrowana Produkcję?

Certyfikację integrowanej produkcji roślin wykonują Jednostki Certyfikujące (JC), które są akredytowane przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). Przepisy regulujące zakres kompetencji, działalność podmiotów certyfikujących integrowaną produkcję roślin oraz sposób nadzoru przez Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa na tymi podmiotami zostały określone w art. 55-62 ustawy o środkach ochrony roślin. Proces certyfikacji obejmuje kilka etapów, takich jak zgłoszenie zamiaru certyfikacji, przegląd zgłoszenia, przygotowanie inspekcji, oraz regularne kontrole.

Kiedy zgłosić się do jednostki certyfikującej?

Aby zgłosić się do jednostki certyfikującej, należy wykonać kilka kroków:

Pierwszy krok to wybór jednostki certyfikującej, która jest akredytowana przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). W drugim kroku należy przygotowaćwszystkie wymagane dokumenty, takie jak:

  1. Wniosek o wpis do rejestru jednostek certyfikujących.
  2. Oświadczenie jednostki certyfikującej.
  3. Oświadczenie o niekaralności jednostki certyfikującej.
  4. Dokument potwierdzający posiadanie tytułu prawnego do korzystania z uznanego systemu certyfikacji.
  5. Potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej.

Trzeci krok to złożenie wniosku o wpis do rejestru jednostek certyfikujących, należy go złożyć w Centrali Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Po zaakceptowaniu wniosku, jednostka certyfikująca przeprowadzi inspekcję, aby upewnić się, że wszystkie wymagania są spełnione. Jednostka certyfikująca musi prowadzić regularne sprawozdania dotyczące wydanych certyfikatów i przestrzegania wymogów certyfikacji.