Ochrona, biostymulacja i nawożenie ziemniaka
W dniu 4 lipca 2025 r. w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Żelaznej odbył się 19. Dzień Ziemniaka. Jest to impreza cykliczna, która co roku dostarcza wiedzy dla uczestników branży. W tym roku w wydarzeniu udział wzięli producenci, firmy przetwórcze, a także szereg firm związanych z produkcją ziemniaka. W pierwszej części relacji pokazujemy propozycje do ochrony, biostymulacji i nawożenia ziemniaka.

Firmy uczestniczące w wystawie podczas Dnia Ziemniaka pokazały swoje rozwiązania w zakresie ochrony, nawożenia i biotechnologii. Wszystko po to, aby uczestnicy w jednym miejscu mogli zapoznać się z ofertą kilkunastu podmiotów.
Ochrona ziemniaka
Nie zabrakło rozwiązań do ochrony ziemniaka. BASF zaprezentował środki ochrony roślin, które obejmują zarówno fungicydy, jak i herbicydy, dostosowane do różnych faz rozwoju roślin oraz zagrożeń chorobowych i chwastów. Z fungicydów BASF oferuje Allstar (przeciwko riziktoniozie – produkt doglebowy, o działaniu zapobiegawczym), Divexo (przeciwko zarazie ziemniaka, układowy do stosowania 2 razy w sezonie), Revyona (przeciwko alternariozie, o działaniu zapobiegawczym i interwencyjnym). Kolejny środek o szerokim spektrum działania, także przeciwko alternariozie ziemniaka to Signum 33 WG. Cabrio Duo natomiast jest produktem dwuskładnikowym do zwalczania zarazy ziemniaka i alternariozy. Podobne działanie ma także Acrobat MZ 69 WG o działaniu wgłębnym i kontaktowym. Z herbicydów BASF oferuje przedwschodowo pendimetalinę, jako środek STOMP 400 SC, oraz powschodowo Basagran 480 SL (na chwasty dwuliścienne) i Focus Ultra (na chwasty jednoliścienne).

Firma Certis Belchim oferuje kompleksowy program ochrony ziemniaka, obejmujący fungicydy, herbicydy, insektycydy, regulatory wzrostu. Do ochrony przed zarazą ziemniaka przedstawiciele proponują Sporax o działaniu układowym, zawierający propamokarb, Drum 45 WG zawierający cymoksanil, o działaniu wgłębnym, Observer Pro zawierający propamokarb i zoksamid, o działaniu powierzchniowym i układowym, a także Ranman Top 160 SC, zawierający cyjazofamid do ochrony bulw. Przeciwko alternariozie natomiast firma ma dwa produkty. Pierwszy to Altima 500 SC zawierający fluazynam, o działaniu kontaktowym oraz produkt Narita/Narita XL z difekonazolem, o działaniu zapobiegawczym i leczniczym.
W portfolio Certis Belchim są też herbicydy: Proman 500 S.C. (metabromuron) do zwalczania jednoliściennych i dwuliściennych, Chanon 600/ Bokator SC (aklonifen) do przedwschodowego zwalczania chwastów oraz Roxy XL, o szerokim spektrum zwalczanych gatunków. Firma ma też dwa środki do desykacji – Beloukha z kwasem nonanowym i Kabuki z pyraflufenem.
Do zwalczania mszyc firma oferuje Teppeki 50 WG, o działaniu systemicznym, a Spaviero/Sparrow zwalcza nie tylko mszyce, ale i stonkę ziemniaczaną, gdyż zawiera lambda-cyhalotrynę.


Firma UPL Polska oferuje kilka skutecznych rozwiązań do ochrony ziemniaka, szczególnie w walce z zarazą ziemniaka (Phytophthora infestans) – jedną z najgroźniejszych chorób tej uprawy. Produkt Axidor zawiera propamokarb i cymoksanil, o działaniu wgłębnym i układowym, ma działanie zapobiegawcze i interwencyjne. W produkcie Sacron WG występuje cymoksanil solo. Trzeci produkt do ochrony ziemniaka z portfolio UPL to Cuprofix – produkt zawierający czysty brochantyt (specyficzny rodzaj miedzi).

Zaprawianie bulw ziemniaka
Zaprawianie bulw ziemniaka to kluczowy zabieg agrotechniczny, którego głównym celem jest ochrona materiału sadzeniakowego przed chorobami i szkodnikami, a także wzmocnienie roślin na starcie uprawy. Kluczowa jest ochrona przed chorobami grzybowymi, jak m.in. rizoktonioza (sprawca: Rhizoctonia solani), która powoduje gnicie kiełków, ospowatość bulw, próchnienie podstawy łodygi oraz parch srebrzysty, fomoza, sucha zgnilizna, które obniżają jakość handlową bulw. Zaprawa tworzy barierę ochronną wokół bulwy lub w glebie, która neutralizuje patogeny i stymuluje roślinę do aktywnego wzrostu. Może być aplikowana bezpośrednio na bulwy (np. ULV, oprysk drobnokroplisty) lub na glebę wokół nich.
Na polach w Żelaznej stosowano dwie zaprawy od dwóch dostawców. Pierwszy z nich – firma BASF dostarczyła produktu Allstar. Jest to nowoczesna zaprawa fungicydowa przeznaczona do ochrony ziemniaka przed rizoktoniozą. Działa układowo, a jej substancją aktywną jest fluksapyroksad (300 g/l), należący do grupy SDHI (inhibitorów oddychania komórkowego).
Firma Certis Belchim oferuje natomiast dwa główne preparaty do zaprawiania bulw ziemniaka: Diabolo 100 SL oraz Moncut 460 SC. Zaprawa Diabolo 100 SL działa układowo i zawiera substancję aktywną imazalil (100 g/l), należącą do grupy imidazoli. Zaprawa Moncut zawiera substancję aktywną flutolanil (460 g/l) – związek z grupy benzamidów. Oba środki mają na celu ograniczenie chorób przechowalniczych i poprawę zdrowotności sadzeniaków.
Inhibitory kiełkowania bulw
Inhibitory kiełkowania bulw ziemniaka stosuje się przede wszystkim po to, by wydłużyć okres przechowywania ziemniaków i utrzymać ich jakość handlową oraz spożywczą. Kiełkowanie to naturalny proces fizjologiczny, który jednak w warunkach przechowalniczych prowadzi do strat masy, pogorszenia wyglądu, smaku i wartości odżywczej bulw. Podczas wystawy dwie firmy oferowały takie rozwiązania.
Firma UPL Polska oferuje usługę zamgławiania przechowalni ziemniaka preparatem Argos®, który ogranicza kiełkowanie bulw w sposób naturalny i bez pozostałości. Argos® to biologiczny inhibitor kiełkowania, który zawiera olejek pomarańczowy (843–948 g/l). Jest dostępny jako gotowy koncentrat do zamgławiania na zimno lub gorąco. Zalecane przez firmę dawkowanie to 100 ml/t (pierwszy zabieg), kolejne co 21 dni, a maksymalna liczba aplikacji w sezonie wynosi 9.
Kolejna obecna w Żelaznej firma – Andermatt także oferowała inhibitor kiełkowania – Biox-M®. Jest to w pełni naturalny, biologiczny inhibitor kiełkowania ziemniaków, stosowany w przechowalnictwie. Bazuje na olejku z mięty zielonej (Mentha spicata), który skutecznie hamuje rozwój kiełków bez pozostawiania pozostałości chemicznych. Produkt Biox-M® zawiera 948 g/l olejku z mięty zielonej. Jest dostępny w formie koncentratu zawiesinowego. Firma zaleca stosowanie go w formie zamgławiania na gorąco (Electrofog Xeda) lub zimnego parowania (Xedavap). Dawkowanie różni się w zależności od zabiegu i jest to do pierwszego zabiegu 60–90 g/t, a do kolejnych zabiegów po 30 g/t co 3 tygodnie.

Inhibitory kiełkowania bulw w przechowalniach oferuje także firma Certis Belchim. Są to dwa produkty. Pierwszy z nich to Crown MH zawierający hydrazyd maleinowy (270 g/l w postaci soli potasowej – 360 g/l). Dawka jednorazowego stosowania to 11,0 l/ha w terminie 3–7 tygodni przed desykacją lub początkiem naturalnego zamierania naci (faza BBCH 69–89, czyli koniec kwitnienia do dojrzewania nasion). Produkt najlepiej stosować w 300–600 l wody/ha. Karencja to 21 dni. Drugi produkt firmy Certil Belchim to 1,4 Sight, którego substancja czynna to 1,4-dimetylonaftalen – związek występujący naturalnie w ziemniakach. Producent zaleca dawkę jednorazową: 20 ml na 1000 kg bulw i maksymalną dawkę w sezonie 120 ml/t (do 6 aplikacji) przy zachowaniu odstępu między zabiegami minimum 28 dni. Karencja to 30 dni przed konsumpcją lub spasaniem.
Do ochrony i odżywiania ziemniaka
W Dniu Ziemniaka udział wzięła jako wystawcą i dostawca rozwiązań stosowanych na polach SGGW firma Bio-Lider. Jest to polska firma biotechnologiczna, która oferuje producentom ziemniaka mikrobiologiczne preparaty wspierające zdrowie gleby, odżywienie roślin i odporność na stresy środowiskowe. W portfolio ma takie produkty, jak AzotoPower (wiąże azot atmosferyczny), FosfoPower (uwalnia fosfor z gleby), Rewital Pro+ (rewitalizuje mikroflorę gleby, pomaga rozkładać resztki pożniwne, poprawia strukturę gleby). Do wzmacniania odporności roślin na stresy Bio-Lider proponuje ImPROver+ oraz SuperPower (oba do stosowania nalistnie). Alternatywą dla fungicydów może być BaktoTarcza, a DeliaSTOP ogranicza szkodniki w glebie.

Wystawcą podczas Dnia Ziemniaka była także firma Symbioz. Dla producentów ziemniaka ma w ofercie szereg innowacyjnych i naturalnych rozwiązań, które wspierają zarówno ochronę roślin, jak i ich odżywienie – wszystko zgodnie z zasadami rolnictwa zrównoważonego i bez pozostałości chemicznych. W ofercie firma ma m.in. nawóz dolistny z miedzią – Cobre (wzmacnia odporność, działa antybakteryjnie), Metacide – do fizycznej eliminacji nicieni, EkstraGo wzmacniający odporność, Caliogo poprawiający jakość i trwałość bulw. Kolejny produkt w ofercie Symbioz, który zawiera cymoksanil (zatrzymuje rozwój patogenów wewnątrz liścia) i brochatyt (tworzy barierę ochronną na liściu) to Cuprofix C.
Produkt mikrobiologiczny Subtill Vege ma za zadanie chronić przed chorobami przez wzmacnianie odporności roślin, a BrassiOne jest biostymulatorem z cynkiem, borem i selenem oraz brassinosteroidami. ActiSoil to także oferowany przez Symbioz użyźniacz glebowy zawierający bakterie wspomagające uwalnianie azotu.

Nawożenie plantacji ziemniaka
Wystawcą podczas Dnia Ziemniaka była także polska firma specjalizująca się w produkcji wapna nawozowego granulowanego UniCalc. Jego stosowanie jest bardzo korzystne dla upraw ziemniaka, szczególnie na glebach zakwaszonych lub ubogich w wapń. Wapno UniCalc poprawia pH gleby – ziemniaki preferują lekko kwaśne do obojętnego pH (5,5–6,5, wpływa na lepsze pobieranie składników pokarmowych (wapń aktywuje fosfor, magnez i mikroelementy), poprawia strukturę gleby (zwiększa przepuszczalność i napowietrzenie gleby). Wapń wspiera rozwój systemu korzeniowego, co ma pozytywny wpływ na większą odporność na suszę, a także ogranicza rozwój patogenów glebowych, w tym ryzoktoniozy.

Kolejny wystawca Dnia Ziemniaka w Żelaznej to Timac Agro. Firma oferuje szeroki wachlarz nawozów i biostymulatorów, które wspierają rozwój ziemniaka na każdym etapie – od sadzenia po budowanie plonu i jego jakośći. Ich produkty bazują na ekstraktach z alg morskich, kompleksach mineralnych i naturalnych stymulatorach procesów fizjologicznych roślin. Są to takie produkty, jak Eurofertil 33N PRO – bezchlorkowy nawóz wieloskładnikowy, szczególnie istotny dla ziemniaków skrobiowych i frytkowych. Nawóz zawierający wapń i magnez Physiomax 975, który poprawia strukturę gleby i wspomaga pobieranie z niej składników, a dzięki Physio Pro wspiera rozwój systemu korzeniowego. Fertiactyl Starter czy IRYS poprawiający rozwój korzeni na starcie i wzmacniający odporność na stres. Vitalfit to nawóz biostymulujący dostarczający fosforu, cynku i manganu niezbędnych w okresie zawiązywania bulw, jego wyjątkowość to kompleks biostymulujący, regulujący ilości fitohormonów, wspierający tworzenie nowych tkanek, odporność i opóźniający starzenie komórek. Genaktis poprawiający odporność na stresy i zwiększający masę liści, Seactiv Vital 954 służący budowaniu plonu i usprawniający transport asymilatów w roślinach. Seactiv Elite to produkt, który jest stosowany w ostatnim etapie wzrostu ziemniaków i wpływa na jakość i zdolności przechowalnicze bulw.
