Powiększa się portfolio sałat z dobrym zestawem odporności na choroby
Producenci warzyw z rejonu Piotrkowa Trybunalskiego spotkali się na początku roku w Majkowie Dużym na seminarium zorganizowanym przez firmy Rijk Zwaan, Ascrop oraz Grupę Producentów Rozsad Krasoń. Wiele uwagi poświęcono hodowli i odmianom sałaty – masłowej, kruchej, rzymskiej i liściowej. Bardzo ważne są odporności odmian na najgroźniejsze obecnie patogeny, atakujące sałatę - na mączniaka rzekomego i fuzariozę.

Kilka słów o uprawie i rynku sałat…
… na ten temat mówił Michał Jankowski z firmy Rijk Zwaan. Jak informował sałata masłowa jest u nas nadal najpopularniejsza, a powierzchnia jej uprawy jest szacowana na około 900 ha. Oprócz tradycyjnej uprawy w polu i w tunelach – w glebie – rozwijają się także hydroponiczne uprawy sałaty w szklarniach, a także w uprawach wertykalnych, z pełnym doświetlaniem asymilacyjnym. Takie bez glebowe uprawy sałaty rozwijają się na całym świecie, szczególnie w krajach UE – w Niemczech, w Holandii. Uprawa hydroponiczna w szklarni, czy w układach wertykalnych, przy dezynfekowanej pożywce, rozwiązuje problemy z chorobami od glebowymi sałaty, coraz częściej atakującymi tradycyjne uprawy w glebie. Oprócz innej technologii uprawy w przypadku upraw wertykalnych inna jest także jakość produktu – sałaty z upraw hydroponicznych są delikatniejsze, a dzięki torfowej doniczce, w której rosną i są sprzedawane, zachowują dłuższą trwałość.

Choroby sałaty – częste problemy i hodowla odpornościowa
W uprawach sałaty w ostatnich latach dużo kłopotów sprawiają mączniak rzekomy i Fusarium sp., dlatego w hodowli sałat zwraca się dużą uwagę na uzyskanie odporności na te patogeny.
Najnowsze odmiany sałaty mają odporność na wszystkie rasy mączniaka rzekomego (Bremia lactucae – organizm grzybopodobny zaliczany do lęgniowców). Michał Janowski zwracał uwagę, że w porównaniu z cieplejszymi rejonami świata z zagrożeniem ze strony mączniaka rzekomego w Polsce jest nie najgorzej – ponieważ w cieplejszych rejonach Europy mączniak mutuje o wiele szybciej niż w Polsce. U nas w różnych regionach uprawy sałaty wykrywana jest głównie 38., 40. i 41. rasa mączniaka rzekomego.
W hodowli sałaty masłowej ważna jest także odporność na fuzariozę (Fusarium oxysporum f. sp. lactucae). W polskich uprawach sałaty w rejonie Piotrkowa Trybunalskiego stwierdzano głównie 1. i 4. rasę tego patogenu. Dodatkowo sałaty uprawiane latem nie powinny być podatne na wybijanie w pędy kwiatostanowe.
Sałaty masłowe do uprawy pod osłonami
Mattia RZ – odmiana sałaty masłowej polecana do uprawa w okresie od jesieni do wiosny. Charakteryzuje się szybkim wzrostem, także przy niskiej intensywności światła i krótkim dniu. Ze względu na wysoką tolerancję na Fusarium oxysporum f. sp. lactucae – Fol:4, a także na wysokie odporności na mączniaka rzekomego odmiana Mattia cechuje się wysoką zdrowotnością. Tworzy duże główki, o jasnozielonych liściach. Zagęszczenie uprawy powinno wynosić 12-16 roślin/m². Zalecany termin sadzenia 1.-9., 35.-53. tydzień.
Ostria RZ to sałata masłowa polecana do uprawy od jesieni do wiosny. Charakteryzuje się szybkim wzrostem, także przy niskiej intensywności światła i krótkim dniu. Ze względu na wysoką odporność na fuzariozę (Fol: 4), a także na wysokie odporności na mączniaka rzekomego odmiana wyróżnia się wysoką zdrowotnością. Tworzy duże, dobrze wypełnione główki, o jasnozielonych liściach. Zalecane zagęszczenie uprawy 12-16 roślin/m², a termin sadzenia: 1.-9., 35.-53. Tydzień.
Funkia RZ – sałata masłowa polecana do uprawy pod osłonami w okresie letnim. Dzięki wysokim odpornościom na mączniaka rzekomego oraz wysokiej tolerancji na fuzariozę (Fol: 4) zyskała bardzo duże uznanie u największych producentów sałaty masłowej w Polsce i Europie. Tworzy ładne, wyrównane główki, o jasnej barwie liści. Wyróżnia się wysoką odpornością na brązowienie brzegów blaszki liściowej. Zalecana do uprawy w zagęszczeniu 12-16 roślin/m², z nasadzeń od 10. do 36. tygodnia.
Vestia RZ to kolejna odmiana sałaty masłowej polecana do uprawy pod osłonami w okresie letnim. Dzięki wysokim odpornościom na mączniaka rzekomego oraz wysokiej odporności na fuzariozę (Fol: 4) zyskała bardzo duże uznanie u największych producentów sałaty masłowej w Polsce i Europie. Tworzy wyrównane, duże, jasne główki o jasnej barwie liści. Ma wysoką odporność na brązowienie brzegów blaszki liściowej. Zalecane zagęszczenie wynosi 12-16 roślin/m², a termin sadzenia: 10.-36. tygodnia.
Sałaty masłowe do uprawy w polu
Z asortymentu sałat masłowych z oferty firmy Rijk Zwaan Michał Jankowski zwracał uwagę na znane już wcześniej odmiany (nie mające jednak odporności na fuzariozę) Gisela RZ, Carasco RZ, Elicio RZ, Tombelo RZ, Sichero RZ Knox (bez tendencji do różowienia po pokrojeniu, długo zachowująca świeżość), a także nowsze propozycje o wysokich odpornościach również na Fusarium. Spośród nowości polecał m.in. sałatę masłową Abellina RZ (43-BU8181 RZ), o wysokiej odporności na mączniaka rzekomego (HR Bl: 29-41EU) oraz na Fusarium oxysporum f.sp. lactucae (HRFol: 1,4). Odmiana charakteryzuje się dobrą zdrowotnością. Tworzy jasne, duże główki, nadaje się do uprawy w gruncie, bez osłaniania, od wiosny do jesieni (z nasadzeń od 11. do 34. tygodnia), nie ma tendencji do wybijania w pędy kwiatostanowe.
Kolejna nowość, na jaką zwracał uwagę specjalista, to Mirjamina (43-BU8546 RZ). Odmiana ta również ma wysoką odporność na mączniaka rzekomego (HR Bl: 29-37, 39-41EU) i na fuzariozę (HR Fol:1), oraz średnią odporność na czwartą rasę Fuzarium (IR Fol: 4). Przeznaczenie i terminy uprawy są podobne jak w przypadku Abelliny RZ.




Sałata krucha
Nową propozycją w asortymencie sałat kruchych jest Sendanas RZ Knox, o wysokiej odporności na mączniaka rzekomego – HR Bl: 29-37, 39, 40EU oraz średniej odporności na fuzariozę IR Fol:4. Odmiana tworzy duże, ciężkie główki, wyrównane i kształtne, nadaje się na sprzedaż na rynku warzyw świeżych i dla przemysłu. Przeznaczona jest do uprawy od wiosny do jesieni (z sadzenia od 12. do 33. tygodnia).
Nadal polecane są również starsze odmiany sałaty kruchej z asortymentu firmy, które ze względu na wysokie cechy jakościowe mają bardzo duży udział w rynku (Gustinas RZ, Izanas RZ, Beronas RZ).



Sałata rzymska mini i midi
Również wśród sałat rzymskich pojawiły się odmiany o wysokich odpornościach na najgroźniejsze choroby. Przykładem może być sałata rzymska mini (mini cos) Rawonder RZ o pełnej odporności na mączniaka rzekomego (HR Bl: 29-41EU) oraz na Fusarium (HR Fol:1, 4), polecana do uprawy gruntowej od wiosny do jesieni. Wśród standardów uprawianych na rynku bardzo duże znaczenie mają odmiany takie jak: Rios RZ, a także Rimaya.
W grupie sałat rzymskich midi pod względem odporności wyróżnia się Nicodemus RZ Knox (HR Bl: 29-40EU, IR Fol: 4), przeznaczona do uprawy w gruncie od wiosny do jesieni, nie mająca tendencji do zamierania brzegów liści (tipburn). Odmiana ta polecana jest na zaopatrzenie rynku warzyw świeżych oraz dla przemysłu spożywczego (ze względu na cechę Knox, zapewniającą dłuższą świeżość i opóźnienie tzw. różowienia liści po cięciu).
Sałaty liściowe
Firma dysponuje także dużą ofertą sałat liściowych, jednak – jak informował Michał Jankowski – ich rynek nie wrócił do stanu sprzed covid-u. W asortymencie są m.in. zielone sałaty liściowe (typ Lollo Bionda): Limeria RZ, Lozano RZ, Lamarre RZ, Langero RZ i Limassol RZ, oraz czerwone (Lollo Rosa): Corentine RZ, Santine RZ, Anthony RZ, Antonet RZ i Traject RZ.
Wśród nowości na które warto zwrócić uwagę w nadchodzącym sezonie jest odmiana Rooney RZ – typu Lollo Rossa, przeznaczona do uprawy od wiosny do jesieni w polu, o bardzo wysokiej jakości, dużych główek. Jej kolor jest określany jako podwójna czerwień. Wyróżniają ją bardzo wysokie odporności (HR Bl: 29-41EU/Fol:4/Nr:0/Pb).


