Mikroorganizmy są skuteczne w walce z chorobami ogórka
Ogórek (Cucumis sativus L.) – gatunek należący do rodziny dyniowatych – jest jednym z najważniejszych warzyw. Duże ilości ogórków trafiają na rynek krajowy, są także eksportowane. Ogórki są uprawiane w otwartym polu lub pod osłonami. W oby systemach uprawy rośliny ogórka są atakowane przez kilka patogenów grzybowych, a Fusarium oxysporum jest jednym z najważniejszych z nich. Ograniczenia rejestracji chemicznych środków ochrony roślin prowadzą do wzmożenia badań nad metodami alternatywnymi ochrony przed patogenami.
Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum jest ekonomicznie ważnym patogenem powodującym więdnięcie roślin ogórka i znaczne straty plonów ogórka szklarniowego. Obawy dotyczące wpływu środków chemicznych na jakość wody i bezpieczeństwo żywności doprowadziły do intensyfikacji badań mających na celu opracowanie alternatywnych podejść do zapobiegania chorobom upraw. W walce z chorobami ogórka sprawdzają się mikroorganizmy.
Choroby zagrażające ogórkom
Rośliny ogórka mogą być atakowane przez kilka patogenów powodujących choroby roślin, m.in. mączniaka prawdziwego, antraknozę, zgniliznę korzeni i inne choroby powodujące więdnięcie. Choroby te są trudne do zwalczania i w konsekwencji powodują wysokie straty w plonach i jakości owoców w wielu częściach świata. Indukowana odporność jest obiecującą techniką kontrolowania chorób roślin w około 26 uprawach, w tym zbóż, warzyw dyniowatych, roślin strączkowych i roślin psiankowatych. Odporność na choroby może być indukowana przez wstępne traktowanie roślin wieloma czynnikami biotycznymi i abiotycznymi, które zmieniają reakcję na późniejszą inokulację przez czynnik chorobotwórczy. W literaturze istnieje wiele doniesień na temat substancji chemicznych, ekstraktów roślinnych i mikroorganizmów o działaniu indukującym odporność. Biologiczna kontrola więdnięcia fuzaryjnego wielu upraw poprzez zastosowanie antagonistycznych grzybów i bakterii wyizolowanych z gleb supresyjnych zostało osiągnięte w ciągu ostatnich trzech dekad na całym świecie.
Nadzieja w „broni biologicznej”
Badanie możliwości wykorzystania czynników biotycznych do indukowania odporności ogórka na Fusarium wykazały, że mikroorganizmy są skuteczne w walce z chorobami ogórka. Wiele izolatów może być wykorzystywanych do indukowania odporności na patogen. Środki mikrobiologiczne nie powinny być stosowane samodzielnie do zwalczania patogenów glebowych i nicieni. Zaobserwowano, że ich stosowanie w połączeniu z innymi strategiami może pomóc w zapewnieniu niezbędnego poziomu zwalczania. Zaletą stosowania tych środków jest to, że są one nietoksyczne dla ludzi, zwierząt i pożytecznych organizmów. Zwykle nie powodują powstawania zjawiska odporności szkodników i mogą być skutecznie stosowane w integrowanej ochronie przed szkodnikami.
Wyniki z pożytecznymi mikroorganizmami
Naukowcy wnoszą, że mikroorganizmy mogą być skuteczne w walce z chorobami ogórka. Grzyb zasiedlający środowisko glebowe – Trichoderma atroviride, mykopasożyt, reaguje na szereg bodźców zewnętrznych. Podobnie jak szereg izolatów glebowych jest badany ze względu na jego zdolność do antagonizowania patogenów roślinnych przenoszonych wraz z glebą. Gatunki Trichoderma są często określane jako grzyby do biologicznego zwalczania patogenów. W obecności żywiciela grzybowego T. atroviride wytwarza enzymy hydrolityczne i „zwija się” wokół żywiciela.
Trichoderma spp. jest skutecznym nadpasożytem, podczas gdy inny gatunek – Trichoderma glaucom wytwarza skuteczne metabolity, a T. album powoduje lizę i hamuje rozwój patogenu. Izolaty Trichoderma spp., T. viride, T. harzianum i T. koningii mogą być inokulowane do podłoża hodowlanego w stężeniu 4,6 x 108 propagul/g gleby w celu ograniczania Verticillium dahliae i Fusarium oxysporum w obiektach szklarniowych. Wszystkie izolaty zmniejszają częstość występowania chorób. W przypadku patogenu – F. oxysporum f.sp. cucumerinum, który powoduje poważne uszkodzenia ogórka w warunkach szklarniowych, choroba została stłumiona w 30-35% przez zastosowanie także materii organicznej. Najlepsze wyniki uzyskano stosując kompost popieczarkowy i obornik kurzy.
Na podstawie dostępnej literatury
