Materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany

Ekoschemat ten ma na celu zachęcenie rolników do stosowania wysokiej jakości materiału rozmnożeniowego (dotyczy to również bulw ziemniaka). Pozwoli to ograniczyć ilość aplikowanych środków ochrony roślin oraz uzyskać wyższe plony o lepszych parametrach jakościowych. Dotychczas dopłaty do materiału siewnego pochodziły ze środków de minimis (specjalny rodzaj wsparcia przez państwo, niewymagający zgłoszenia do Komisji Europejskiej).

Głównym warunkiem uzyskania płatności jest zastosowanie materiału rozmnożeniowego kategorii elitarny lub kwalifikowany określonych gatunków roślin na co najmniej 25% powierzchni gruntów w gospodarstwie. Warto zaznaczyć, że do spełnienia tego warunku wlicza się powierzchnię upraw kwalifikujących się do płatności, jak również powierzchnię, na której rolnik zadeklarował materiał kategorii elitarny lub kwalifikowany innych gatunków, tj. kukurydzy, rzepaku i buraków (pastewnych i cukrowych). W obu przypadkach rolnik musi złożyć do ARiMR w terminie 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków imienny dokument potwierdzający zakup materiału rozmnożeniowego tych kategorii dokonany nie wcześniej niż 15 lipca roku poprzedzającego złożenie wniosku. Obowiązkiem jest zastosować co najmniej minimalną ilość materiału rozmnożeniowego, jaka powinna być wykorzystana do obsiania lub obsadzenia 1 ha (zgodnie z rozporządzeniem MRiRW z dnia 22 maja 2013 r). Płatnościami nie są objęte uprawy przeznaczone na przedplon i poplon. Warunki uzyskania płatności obejmują również posiadanie statusu rolnika aktywnego zawodowo, a także zastosowanie na tej samej powierzchni ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi” lub ekoschematu „Biologiczna uprawa lub międzyplonów”.

Płatności obszarowe – składanie wniosków w 2025 – zmiany, zasady, terminy

Rolnik we wniosku o przyznanie płatności wskazuje:

– numery działek ewidencyjnych, na których został zastosowany materiał rozmnożeniowy kategorii elitarny lub kwalifikowany,

– roślinę i jej odmianę, dla której zastosowano ww. materiał,

– ilość zastosowanego materiału w kg/ha lub jednostkach siewnych/ha,

– numery faktur lub numery dokumentów wydania z magazynu, potwierdzające zakup lub wydanie materiału,

– informację, czy został wysiany międzyplon ozimy lub ścierniskowy.

Dopłaty do tego ekoschematu są zróżnicowane i według szacunków wynoszą:

– 26,74 EUR/ha (rośliny zbożowe i ich mieszanki),

– 43,37 EUR/ha (rośliny strączkowe),

– 112,13 EUR/ha (ziemniaki).

„Grunty wyłączone z produkcji” – zmiany od 2025 roku

Norma GAEC 8 (Good Agricultural and Environmental Conditions) stanowi podwaliny pod obecny ekoschemat „Grunty wyłączone z produkcji”. Od 2024 roku posiadający powyżej 10 ha gruntów ornych byli zobowiązani m.in. do zagwarantowania minimalnego udziału co najmniej 4% gruntów ornych na poziomie gospodarstwa przeznaczonych na obszary i elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane. W ubiegłym roku jednak, zgodnie z opublikowanym rozporządzeniem unijnym, wprowadzono możliwość zniesienia powyższego wymogu jeśli państwo unijne utworzy odpowiedni ekoschemat dotyczący ugorowania.

W roku bieżącym oprócz obszarów nieprodukcyjnych (w tym ugorów) ekoschemat ten został dodatkowo rozszerzony o nowo utworzone elementy krajobrazu. Zalicza się do nich:

–   żywopłoty lub pasy gruntów zadrzewionych, które nie stanowią części lasu, przy czym do płatności kwalifikuje się nie więcej niż 10 m szerokości danego żywopłotu lub danego pasa,

– zadrzewienia liniowe, które nie stanowią części lasu,

– pojedyncze drzewa – nie więcej niż 150 sztuk/ha,

– zagajniki śródpolne, które nie stanowią części lasu, obejmujące drzewa lub krzewy, o powierzchni nie większej niż 0,5 ha,

– rowy, w tym otwarte cieki wodne służące do nawadniania lub odwadniania, z wyłączeniem rowów wykonanych z betonu, przy czym do płatności kwalifikuje się nie więcej niż 10 m szerokości danego rowu,

– oczka wodne inne niż zbiorniki z betonu lub tworzywa sztucznego, o maksymalnej powierzchni wynoszącej 1 ha, przy czym do płatności kwalifikuje się nie więcej niż 0,5 ha danego oczka; w przypadku, gdy oczko wodne jest otoczone roślinnością nadbrzeżną, do powierzchni oczka wodnego wlicza się obszar z tą roślinnością,

– miedze śródpolne lub strefy buforowe o szerokości nie mniejszej niż 1 m, przy czym do płatności kwalifikuje się nie więcej niż 20 m szerokości danej miedzy lub danej strefy.

Powyższe elementy krajobrazu będą wliczane do kwalifikującego się hektara również w kolejnych latach do 2027 roku. Warto zaznaczyć, że muszą być nowo utworzone, tj. nie obowiązuje np. stawów utworzonych 15 lat temu.

Na gruntach podlegających wyłączeniu z produkcji nie można prowadzić upraw, nawozić i aplikować środków ochrony roślin, a także kosić i wypasać zwierząt w okresie 1.01 – 31.07. Ponadto na gruntach ornych ugorowanych w ramach tego ekoschematu przeprowadza się zabiegi agrotechniczne w terminie do dnia 31 października w roku składania wniosku o płatność aby przywrócić tę glebę do użytkowania lub przynajmniej usunąć niepożądaną roślinność. Trzeba zaznaczyć, że ta płatność nie przysługuje do gruntów ugorowanych w ramach realizacji zobowiązań w zakresie Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone oraz zobowiązań w zakresie płatności ekologicznych w ramach PS 2023-2027. Płatność przysługuje rolnikom aktywnym zawodowo i w ramach ekoschematu mogą przeznaczyć maksymalnie 4% całkowitej powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie na obszarze zatwierdzonym do podstawowego wsparcia dochodów.W 2024 r dopłata do „ugorowania” wyniosła 422,34 zł/ha (planowano 563 zł). Ile wyniesie w tym roku?

Czy warto „wejść” w Ekoschematy?