Choroby bakteryjne warzyw korzeniowych
Najczęściej spotykanymi chorobami bakteryjnymi warzyw korzeniowych są: mokra zgnilizna korzeniowych, bakteryjna plamistość marchwi, parch zwykły marchwi. Przedstawimy objawy występowania i sposoby walki ze sprawcami ww. chorób.
![](https://hortinet.pl/wp-content/uploads/2015/06/nerac.jpg)
Mokra zgnilizna korzeniowych (Erwinia carotovora subsp. carotovora)
Bakteria może powodować masowe, mokre gnicie korzeni już pod koniec okresu wegetacji lub w czasie przechowania. Gniciu korzeni towarzyszy typowy dla tej choroby niemiły zapach. W trakcie wegetacji na porażonych korzeniach widoczne są małe, wodniste plamki, które brunatnieją i powiększają swoją powierzchnię. Tkanka w tych miejscach mięknie, gnije i zmienia się w półpłynną, śluzowatą, cuchnącą masę. Nasilenie objawów występuje w trakcie przechowywania, zwłaszcza na uszkodzonych mechanicznie korzeniach. Rozwojowi bakterii sprzyja wysoka temperatura i wilgotność względna powietrza powyżej 90% (w przechowalniach).
Sprawca choroby wnika do korzeni przez wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne oraz spowodowane przez owady lub inne organizmy patogeniczne. Do zakażenia roślin dochodzi w warunkach polowych, w okresach długotrwałego uwilgotnienia gleby. Bakteria rozprzestrzenia się masowo w glebie, w której pozostały zakażone resztki roślinne. W większości przypadków zakażenie następuje w trakcie transportu i przechowania mokrych i mechanicznie uszkodzonych korzeni marchwi.
Profilaktyka i zwalczanie
- Przestrzegać prawidłowego zmianowania roślin.
- Nie uprawiać marchwi na glebach ciężkich, zlewnych i nieprzepuszczalnych.
- Unikać nadmiernego nawożenia azotem.
- Chronić rośliny przed szkodnikami uszkadzającymi korzenie, np. połyśnicą marchwianką, rolnicami, drutowcami.
- Podczas zbioru i transportu unikać wszelkiego typu uszkodzeń mechanicznych.
- Dokładnie oczyszczać z ziemi, odrzucać uszkodzone korzenie, w trakcie mycia korzeni trzeba często zmieniać wodę.
- Po umyciu należy korzenie szybko osuszyć i schłodzić.
- Odkażać przechowalnie, urządzenia do mycia i ważąco-pakujące.
Bakteryjna plamistość marchwi (Xanthomonas campestris pv. carotae)
Początkowo na zakażonych liściach pojawiają się małe żółknące plamy, które szybko zwiększają swoją powierzchnię. Tkanka w środkowej części plam stopniowo zasycha i staje się ciemnobrązowa. Plamy brunatnieją, zasychają, a wokół nich widoczna jest żółtawa obwódka. W środku plam może pojawić się śluz bakteryjny. Porażone chorobą liście stopniowo zasychają, czernieją i zamierają. Nieregularne brązowobrunatne plamy pojawiają się na liściach i ogonkach liściowych. Objawy choroby mogą być mylone z alternariozą naci.
Źródłem zakażenia mogą być nasiona oraz gleba. Bakterie mogą zalegać w glebie do półtora roku. Patogen atakuje w okresach wysokiej temperatury (optymalnie 25-30°C) i wilgotności względnej powietrza (powyżej 90%) oraz intensywnego nawadniania plantacji w okresach wysokich temperatur w ciągu dnia i nocy. Bakterie przenoszone są przez wodę i wiatr w trakcie opadów – wnikają do wnętrza zwilżonych powierzchniowo liści przez aparaty szparkowe i hydatody. Patogen może być także przenoszony także przez owady żerujące na liściach.
Profilaktyka i zwalczanie
- Przestrzegać prawidłowego zmianowania roślin.
- Wysiewać zdrowe, zaprawione nasiona.
- Unikać deszczowania upraw w czasie upałów.
Parch zwykły marchwi (Streptomyces scabies)
Objawy choroby widoczne są w postaci skorkowaciałych pierścieni na korzeniach, zahamowania wzrostu. Na starszych korzeniach mogą pojawić się wzniesienia i narośla. Zmiany te powstają w wyniku nadmiernego wzrostu liczby i wielkości zakażonych bakterią komórek. Sprawca choroby posiada wiele roślin żywicielskich m.in.warzywa korzeniowe, buraki ćwikłowe, ziemniaki, brukiew, rzepa, rzodkiew, rzodkiewka, pasternak i inne.
Głównym źródłem zakażenia jest gleba. Zakażeniom sprzyja lekko kwaśny odczyn gleby. Do porażenia dochodzi w czasie wysokiej temperatury (optymalnie 25-28°C).
Profilaktyka i zwalczanie
- Przestrzegać prawidłowego zmianowania roślin.
- Nie zakładać uprawy warzyw korzeniowych na glebach lekkich i świeżo wapnowanych.