Przeznaczenie plonu

Do spożycia na świeżo, do sałatek, wymagane są odmiany o słodkim, łagodnym smaku i kruchej, soczystej konsystencji, zaś do przypraw, o smaku mniej lub bardziej ostrym.

Do suszenia i mrożenia potrzebna jest cebula o białym, nieciemniejącym miąższu i ostrym smaku. Odznaczająca się także wysoką zawartością suchej masy. Do konserwowania używa się odmian o białej lub srebrzystej łusce i białym miąższu.

Odmiany przeznaczone do przechowywania powinny charakteryzować długim okresem spoczynku, dużą twardością cebul, oraz odpornością na zgniatanie i obicie podczas zbioru, transportu i przechowywania luzem.

Termin uprawy cebuli

Odmiany do uprawy letniej (z siewu i z rozsady) – są to odmiany dnia długiego. Pod względem wczesności podzielone są na 4 grupy: wczesne, średniowczesne, średniopóźne i późne.

Odmiany do uprawy ozimej – są to odmiany dnia krótkiego lub pośredniego wyróżniające się dużą wytrzymałością na niskie temperatury, odpornością na wybijanie w pędy kwiatostanowe, zdolnością do tworzenia cebul w relatywnie niskich temperaturach oraz szybkim wzrostem po przezimowaniu.

Metoda uprawy cebuli

Cebulę można uprawiać z siewu, z rozsady lub z dymki. Dominującą metodą uprawy cebuli w Polsce, zwłaszcza do przechowywania i na eksport, jest uprawa z siewu wiosennego. Natomiast do bezpośredniego spożycia w stanie świeżym uprawiana jest zwykle z dymki lub z rozsady a także z siewu letniego na przezimowanie.

Uprawa z siewu wiosennego …

należą do odmian dnia długiego. Optymalny termin siewu cebuli przypada na okres pomiędzy 5 a 20 kwietnia. Wcześniejsze siewy są ryzykowne, gdyż przy nawrocie chłodów często wschody są słabe i niewyrównane. Opóźnienie siewu, poza optymalny termin, nie tylko zmniejsza plon (cebula drobniejsza), ale także opóźnia dojrzewanie i zwiększa udział w plonie cebuli bączastej i o grubej szyjce. Do towarowej uprawy cebuli z siewu należy używać nasion klasy ekstra o wysokiej wartości siewnej i zdolności kiełkowania powyżej 85%. Należy podkreślić, że im lepsze są nasiona, tym szybsze i bardziej wyrównane są wschody, a następnie wyższy i lepszej jakości jest plon.

Cebule typu rijnsburger – przegląd odmian

Uprawa z rozsady…

pozwala na uzyskanie wysokiego plonu cebuli dużej, o średnicy powyżej 6 cm, wyrównanej pod względem wielkości i kształtu. Pozwala również na przyspieszenie zbiorów o 3-4 tygodni, w porównaniu do uprawy z siewu. Ponadto umożliwia uprawę cebuli w rejonach o krótkim okresie wegetacji (np. w rejonie północno-wschodnim), oraz na glebach bardzo ciężkich, gdzie uprawa z siewu może być zawodna.

Rozsadę produkuje się w szklarni, tunelu foliowym lub w inspekcie. Pomieszczenia te powinny być ogrzewane, aby zapewnić odpowiednią temperaturę do kiełkowania nasion i wzrostu rozsady. Wysiew nasion przypada na koniec lutego i pierwszą dekadę marca. Dobrze wyrośnięta rozsada powinna mieć 3-4 liście oraz około 5-6 mm grubości. W pole wysadza się ją w drugiej połowie kwietnia, do początku maja.

Uprawa z dymki …

jest jedną z najstarszych metod uprawy cebuli. Najczęściej uprawiana jest na wczesny zbiór pęczkowy lub z obciętym szczypiorem, ale także do obrotu z suchą łuską w okresie letnim i jesiennym. Cebula uzyskana z drobniejszych frakcji dymki może być przeznaczana także do przechowywania. Metoda ta pozwala na wcześniejszy zbiór cebuli o około 4-6 tygodni w porównaniu do uprawy z siewu.

Uprawa cebuli z dymki obejmuje dwa etapy. Celem uprawy w pierwszym roku jest uzyskanie małych cebulek zwanych dymką, które po wysadzeniu w drugim roku uprawy kontynuują rozwój wegetatywny, osiągając wielkość handlową. W pole dymkę wysadza się wiosną, możliwie jak najwcześniej, gdy tylko pozwalają na to warunki pogodowe.

Uprawa ozima (uprawa z siewu letniego)…

daje największe możliwości przyspieszenia zbiorów cebuli. Polega na wysiewie nasion do gruntu w drugiej połowie lata (w sierpniu), a zbioru dokonuje się wiosną następnego roku (maj-czerwiec). Przy tej metodzie uprawy zbioru cebuli dokonuje się o około 1,5 do 2,5 miesiąca wcześniej, niż z siewu wiosennego, oraz o około 1 do 1,5 miesiąca wcześniej, niż przy uprawie z dymki. Najwcześniejsze odmiany cebuli ozimej zaczynają bowiem dojrzewać i załamywać szczypior już w końcu maja – początku czerwca, a w lata o wczesnej i ciepłej wiośnie, nawet w połowie maja, zaś na zbiór pęczkowy nadają się zwykle od początku maja. Uprawa nie jest jednak pozbawiona ryzyka związanego z wymarzaniem cebuli w mroźne bezśnieżne zimy.

Jednym z ważniejszych czynników decydujących o powodzeniu uprawy cebuli ozimej jest termin siewu. Powinien być tak dobrany, aby przed nastaniem zimy (połowa/koniec listopada) rośliny wytworzyły 3-4 liście i miały średnicę szyjki 5-8 mm. Tak wyrośnięta cebula odznacza się dobrą mrozoodpornością i szybkim wzrostem w okresie wiosennym.

Wymagania uprawowe cebuli

Źródło: „Metodyka INTEGROWANEJ PRODUKCJI  CEBULI”(wydanie drugie)”, opracowanie zbiorowe zespołu Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach pod kierunkiem prof. dr hab. F .Adamickiego i dr hab. B. Nawrockiej, Warszawa, grudzień 2015 r.