Chowacz szczypiorak

Opis i cykl rozwojowy szkodnika

Chrząszcze chowacza szczypioraka (Oprophinus suturalis) są czarne, pokryte szarymi łuskami, długości do 3 mm. Jaja są owalne, żółte, długości do 0,5 mm. Larwy beznogie, żółte z brązową głową, długości do 7 mm.

Zimują chrząszcze w ściółce, w resztkach roślin pozostawionych po zbiorze na miedzy i pod grudkami ziemi. Pod koniec kwietnia przelatują na plantacje (wschody cebuli uprawianej konwencjonalnie i z siewu letniego), gdzie odżywiają się szczypiorem. Samice składają jaja w tkankę liści. Larwy żerują wewnątrz szczypioru. Pod koniec rozwoju larwy schodzą do ziemi na przepoczwarczenie. Chrząszcze drugiego pokolenia pojawiają się w lipcu i sierpniu. Po żerowaniu uzupełniającym schodzą na zimowanie.

Objawy żerowania chowacza szczypioraka

Szkody wyrządzają larwy żerujące wewnątrz szczypioru i owady dorosłe, żerujące na szczypiorze. Na szczypiorze widoczne są rzędy drobnych otworów. Larwy żerują wewnątrz liści, zgryzając miękisz tak jak gąsienice wgryzki szczypiorki – na szczypiorze są widoczne wąskie, podłużne, jasne pasemka z nieuszkodzoną z wierzchu skórką. Silnie uszkodzone liście żółkną, a następnie przedwcześnie zasychają. Największe szkody wyrządzają w maju i czerwcu.

chowacz szczypiorak - larwa
Larwa chowacza szczypioraka (fot. M. Rogowska)
Najgroźniejsze szkodniki cebuli – wciornastki

Zwalczanie chowacza szczypioraka

Ważne w ograniczeniu szkód powodowanych przez chowacza są zabiegi profilaktyczne:

  • po zbiorach należy wykonać orkę głęboką, która niszczy zimujące chrząszcze,
  • sprzątać i niszczyć wyschnięte chwasty, w których mogą zimować chrząszcze,
  • nie przechowywać w przechowalniach uszkodzonych roślin, a odpadki przechowalniane  dokładnie niszczyć, stanowią źródło nalotu szkodnika na nowe uprawy,
  • zachować izolację przestrzenną od ubiegłorocznych upraw cebuli, upraw cebuli ozimej, a także od upraw porów zostawionych na zimowanie w gruncie,
  • jesienią w pasie położonym wzdłuż przyszłorocznego pola jako roślinę pułapkową należy sadzić dymkę lub wysiać rząd cebuli ozimej. Gromadzące się wczesną wiosną na szczypiorze chrząszcze należy opryskać insektycydem i przyorać. 

Ochrona chemiczna

Zwalczanie należy przeprowadzić po stwierdzeniu pierwszych uszkodzeń na szczypiorze (faza 1–3 liści). Zabiegi należy wykonać zgodnie z zaleceniami na etykiecie produktu. Do tego celu zarejestrowane są środki ochrony roślin zawierające substancje czynne zawierające acetamipryd (np. Mospilan 20 SP).

Najgroźniejsze szkodniki cebuli – śmietka

Poskrzypka cebulowa

Chrząszcz poskrzypki cebulowej (Lilioceris merdigera) jest czerwonoceglasty, długości 6–8 mm. Larwy brązowożółte, długość 8 mm, są często pokryte śluzem. Szkody wyrządzają osobniki dorosłe i larwy. Zimują chrząszcze w gruncie. W sezonie występują dwa pokolenia.

Ich szkodliwość, rozwój i zwalczanie są podobne, jak w przypadku chowacza szczypioraka.