Nawożenie przedwegetacyjne

Nawożenie mineralne należy wykonać w oparciu o wiosenną analizę gleby. Optymalna zawartość (w mg/dm3) składników mineralnych w glebie powinna wynosić: 90-120 N (NH4 + NO3), 60-80 P, 200-250 K, 60-80 Mg, 250-400 Ca. Składniki pokarmowe należy uzupełniać do niższych z podanych poziomów na glebach lżejszych o mniejszej zawartości próchnicy, natomiast do wyższych na glebach cięższych, próchnicznych.

Przedwegetacyjnie stosuje się całą dawkę potasu i fosforu oraz 30-50% dawki azotu. Nawozy fosforowe i potasowe należy wysiać zaraz po otrzymaniu wyników analizy gleby. Potas powinien być zastosowany w postaci siarczanowej (pomidor ujemnie reaguje na chlor, stąd nie należy używać soli potasowej). Nawozy azotowe najlepiej jest wysiać 10-14 dni przed siewem nasion lub sadzeniem rozsady. Można również używać nawozów wieloskładnikowych, które mają odpowiedni stosunek NPK zbliżony do 18-6-20 + mikroelementy, a nawozami jednoskładnikowymi uzupełniać brakujące pierwiastki.

W nawożeniu pogłównym….

dostarcza się roślinom przede wszystkim azot, ale czasami zachodzi także potrzeba uzupełnienia innych składników, szczególnie wapnia i mikroelementów. Rośliny można dokarmiać rozsiewając nawozy w międzyrzędziach, jak również opryskując liście roztworami nawozów mineralnych. Doglebowe stosowanie nawozów jest bardziej rozpowszechnione od dokarmiania dolistnego. Wiadomo, iż rośliny pobierają większą część składników pokarmowych poprzez korzenie. Tak jednak dzieje się wówczas, gdy w obrębie systemu korzeniowego panują warunki sprzyjające temu procesowi. W sytuacjach mniej korzystnych, wynikających z różnych przyczyn, dokarmianie dolistne daje bardzo dobre rezultaty. Efektywność wykorzystania przez rośliny azotu dostarczonego dolistnie może być do 2,5 razy większa niż wniesionego do gleby.

Nieprawidłowy odczyn gleby może znacznie zakłócać pobieranie składników przez system korzeniowy. Na glebach kwaśnych, o pH poniżej 5,0-5,5 zmniejsza się pobieranie molibdenu, cynku, miedzi, fosforu, siarki a nawet azotu. Rośliny uprawiane na takich stanowiskach dobrze jest 2-3-krotnie zasilić dolistnie roztworem nawozu wieloskładnikowego. Również na glebach zasadowych, o odczynie powyżej pH 7,0, kiedy zmniejsza się dostępność dla roślin żelaza, manganu, cynku, miedzi i boru, dolistne stosowanie nawozów przynosi dobre rezultaty.

W pogłównym nawożeniu posypowym podstawowymi źródłami azotu są saletra amonowa albo saletrzak. Jeden z tych nawozów stosuje się zwykle w momencie kwitnienia pierwszych gron, w ilości 100-150 kg/ha, przed spulchnianiem międzyrzędzi. Dla pomidora bardzo dobrym nawozem jest saletra wapniowa, która oprócz azotu zawiera również wapń. Niedobór wapnia może prowadzić do wystąpienia choroby fizjologicznej – suchej zgnilizny wierzchołkowej owoców pomidora. W razie wystąpienia objawów choroby, jej nasilenie zmniejsza częste (4-8 krotne, co 4-7 dni) opryskiwanie roślin, szczególnie owoców, np. roztworem saletry wapniowej lub innego nawozu zawierającego wapń, przeznaczonego do nawożenia dolistnego. Przy nawożeniu doglebowym saletrą wapniową dawka na 1 ha wynosi 300-400 kg, przy czym należy ją podzielić na 2-3 części, stosując nawóz od początku kwitnienia co 10-14 dni.

Niedobory makroelementów w pomidorze

Nawożenie dolistne

Nawożenie dolistne należy traktować jako zabieg dodatkowy, a nie podstawowy, szczególnie w przypadku makroskładników. Podczas jednego opryskiwania można podać niewielką ich ilość, np. dawka 400 litrów 0,5% roztworu mocznika zawiera około 1 kg N/ha. Pozytywny wpływ nawożenia dolistnego jest trudniej dostrzegalny na glebach żyznych, zasobnych w składniki pokarmowe, prawidłowo nawożonych przedwegetacyjnie. Znacznie częściej poprawę wyglądu roślin dokarmianych dolistnie, a w końcu także i plonu, zauważa się podczas uprawy na stanowiskach słabszych, glebach lżejszych, uboższych w składniki mineralne oraz takich, na których nawozy organiczne stosuje się rzadko, w niewielkich ilościach.

Nawożenie dolistne można zalecać wówczas, gdy pobieranie składników pokarmowych przez system korzeniowy jest np. przemijająco ograniczone przez chłody, niedostateczną lub nadmierną wilgotność gleby, zasolenie gleby, porażenie korzeni przez choroby. Dolistne stosowanie roztworów nawozów wieloskładnikowych jest wskazane przy uprawie na glebach torfowych – z natury ubogich w miedź, mangan, bor i molibden.

W uprawie pomidora nawożenie dolistne zaleca się wykonać kilkukrotnie: 2-3 tygodnie po wysadzeniu rozsady, w początkowym okresie zakwitania roślin, po zawiązaniu większości owoców oraz w czasie ich intensywnego wzrostu. Opryskiwanie należy wykonać rano, wieczorem lub w dzień pochmurny, pokrywając rośliny dokładnie roztworem nawozu aż do ich całkowitego zwilżenia. Wchłanianie przez liście jest najintensywniejsze w ciągu kilku godzin po opryskaniu, później maleje. Im większa jest powierzchnia przylegania kropli roztworu nawozowego do powierzchni liścia, tym szybciej składniki pokarmowe wnikają do jego wnętrza. Z tego względu korzystne jest dodawanie do roztworu nawozu preparatów ułatwiających absorpcję składników przez liście (adiuwantów). Nawozy dolistne najskuteczniej działają w temperaturze 12-25°C. Niska temperatura powietrza ogranicza wchłanianie, zaś wysoka może wzmagać wrażliwość roślin na stężenie roztworu nawozów, wywołując oparzenia oraz nekrozy zmniejszające powierzchnię asymilacyjną rośliny.

Nawozów dolistnych nie łączy się z herbicydami. Łączenie nawozów dolistnych ze środkami grzybo- i owadobójczymi jest możliwe tylko wtedy, gdy jest to zapisane w etykiecie-instrukcji stosowania danego preparatu.

Źródło” „Metodyka uprawy pomidora gruntowego (wyd. drugie)”, Opracowanie zbiorowe zespołu Katedry warzywnictwa i Katedry metod ochrony roślin Uniwersytetu przyrodniczego w Poznaniu (po kierownictwem prof. dr hab. Mikołaja Knaflewskiego), Warszawa, pażdziernik 2015 r.