Mączniak rzekomy cebuli
Mączniak rzekomy cebuli (Peronospora destructor) jest jedną z najczęściej występujących chorób warzyw cebulowych. Jest szczególnie groźny na plantacjach nasiennych, na cebuli uprawianej z dymki, z siewu wiosennego, w uprawie ozimej i na siedmiolatce. Wtórnie na porażonych przez mączniaka roślinach może wystąpić alternarioza.
Objawy i rozwój patogenu
Patogen (Peronospora destructor) zimuje w postaci grzybni w mięsistych łuskach cebul wysadkowych i dymce, stanowiąc pierwotne źródło infekcji na wiosnę. Początkowym objawem na zakażonych cebulach jest zahamowanie wzrostu oraz stopniowe wyginanie się liści ku dołowi. Pod koniec maja, podczas ciepłych i wilgotnych nocy, pojawia się na powierzchni liści białoszary nalot grzybni i zarodników konidialnych. Niekiedy występowanie nalotu może poprzedzać obecność jasnozielonych, rozległych plam na powierzchni tkanek. W warunkach sprzyjających rozwojowi choroby, w ciągu 3-4 dni grzybnia obejmuje prawie całą powierzchnię liści i dochodzi do zamierania roślin.
W przypadku cebuli z siewu ozimego (wysianej w połowie sierpnia) rośliny mogą być zakażone w fazie siewek lub pierwszego liścia właściwego, w końcu sierpnia i początku września. Źródłem zakażenia może być porażona cebula z siewu wiosennego lub cebula siedmiolatka.
Zarodnikowanie grzyba następuje podczas wilgotnych nocy z przelotnymi opadami lub utrzymującym się zamgleniu. W miarę obniżania się wilgotności powietrza i wysychania rosy na liściach, zarodniki konidialne odrywają się i z ruchem powietrza rozsiewają na sąsiednie rośliny. Do ponownego skiełkowania konidiów i zakażenia roślin może dojść tylko w kropli wody pochodzącej z opadów deszczu lub rosy. Zarodniki nie rozwijają się na jednolicie zwilżonej powierzchni liści, np. podczas ciągłych opadów.
Najgwałtowniejszy rozwój choroby następuje w okresach zmiennej, zwłaszcza burzowej pogody oraz obfitych mgieł nocą i długotrwałego utrzymywania się rosy na liściach.
Profilaktyka i zwalczanie mączniaka rzekomego cebuli
Plantacją należy lokalizować na stanowiskach przewiewnych, z daleka od miejsc, gdzie długo utrzymują się poranne mgły. W przypadku uprawy cebuli na tym samym polu, trzeba koniecznie niszczyć odrosty po cebulach zimujących w glebie, nie później niż do połowy maja. Należy usuwać porażone rośliny.
Rozwojowi choroby sprzyja zachwaszczenie plantacji, ze względu na długotrwałe utrzymywania się rosy na roślinach. W związku z tym należy niszczyć chwasty w uprawie.
Rośliny należy opryskać 1-2 razy, co 7 dni, fungicydami o działaniu systemicznym, przemiennie ze środkami powierzchniowymi. Zabieg ochronny będzie skuteczny pod warunkiem dokładnego i równomiernego pokrycia całej rośliny cieczą użytkową. W związku z tym wskazane jest dodanie do niej środków zwilżających i zwiększających przyczepność. Rośliny najlepiej opryskać w godzinach porannych lub popołudniowych.
